Pleinburgers

Je hebt ‘gewone’ burgers en je hebt ‘burgers met een speciale taak’. Dat zijn burgers die door andere burgers gekozen zijn om hun belangen af te wegen en beslissingen te nemen. Democratie betekent de macht aan het volk, waarbij de meerderheid telt, maar waar minderheden dezelfde kansen krijgen om hun gelijk aan te tonen. Lokaal zijn het gemeenteraadsleden die democratisch genomen besluiten nemen: alles afwegende gaan we het zo doen. Niet iedere fractie kan altijd tevreden zijn met de uitkomst. Als het democratisch proces correct is verlopen is dat dan een kwestie van ‘jammer’.

Internationaal doet het verschijnsel ‘pleinburger’ zich voor: ‘gewone’ burgers die op een centraal plein samenkomen om politieke besluiten te betwisten. Het is actievoeren ná de besluitvorming. Mijn leermeester professor Herman van Gunsteren schreef er een mooi essay over (Pleinburgers, Van Gennep, 2015). De strekking is: wees blij met lastige burgers. Zij verdienen een reguliere plek in het constitutionele bestel. Zij zijn ‘burgers in actie’ en geven zo een kritische invulling aan hun burgerschap.

 

Gemeenteraadsleden behoren niet zoals ‘pleinburgers’ de straat op te gaan om genomen besluiten te herzien, want die besluiten hebben zij mede tot stand gebracht. Zij zijn als fractie geen actiegroep. Een van de Westlandse raadsfracties is weliswaar onderdeel van het politieke systeem, neemt deel aan beraadslagingen, laat zijn stem horen en probeert te overtuigen, maar …. gaat áchteraf actie voeren tegen genomen besluiten. Men zet een foeilelijke tent voor het gemeentehuis en beplakt de ramen van het gemeentehuis met politieke leuzen. Grondwettelijk moet de overheid neutraal zijn en dus moeten overheidsgebouwen neutraliteit uitstralen. Wat de ‘gewone’ Westlandse burger met dit gedrag opschiet blijft gissen.

 

Kortom, hindermacht buiten de democratische orde. Leden van een raadsfractie zijn geen pleinburgers! Zij behoren hun volksvertegenwoordigende opdracht als ‘burger met een speciale taak’ binnen het systeem uit te voeren. Gun het buitenland maar zijn eigen, echte, pleinburgers!