Dit jaar ontvingen wij de eerste begroting van het nieuwe college, met daarin verwerkt de speerpunten uit het coalitieakkoord en het collegewerkprogramma.
De kwaliteit van deze begroting is beter dan vorig jaar, hoewel nog veel verbeterpunten zijn aan te geven, is hier een compliment voor de organisatie op zijn plaats .
De burgemeester stelde bij de presentatie van deze begroting het lek nu boven te hebben. Wij zijn het niet met hem eens. De financiële positie van Westland is nog steeds kwetsbaar. Wij geven structureel teveel geld uit. Hier moet een einde aan komen. Wij teren nog steeds aanzienlijk in op ons eigen vermogen. Zo dalen de bestemmingsreserves tussen 2007 en 2010 van 56,6 miljoen nu naar 39,9 miljoen in 2010.
Bovendien is de sluitende begroting vooral te danken aan externe factoren. Het college heeft een meevaller door een verhoging van de algemene uitkering van 1,9 miljoen euro. Bovendien gebruikt het college niet minder dan 11 miljoen aan dividenden om de begroting sluitend te maken. Een andere meevaller voor de begroting, is het voorstel dat wethouder Smit vorig jaar deed, om een andere gunstiger berekening toe te passen voor de kapitaallasten. Dit voordeel tekent zich nu voor het eerst af.
Maar dit college ontziet ook de burger niet. Zij verhoogt de lasten voor burgers door de OZB met 5,8% te verhogen. Dit brengt ook extra geld in het laatje. En tot slot boekt dit college een bedrag in oplopend tot 1,2 miljoen euro aan reclamebelastingen. Een bedrag dat ook door het vorige college werd voorgesteld, maar door de meerderheid van de raad naar de prullenbak werd verwezen.
Afspraak was dat het college dit jaar zou komen met een voorstel waarbij de lasten eerlijk verdeeld zou worden over alle bedrijven in Westland. Dit heeft het college nagelaten en komt gemakshalve nu weer met het oude afgewezen voorstel. Wij hebben vorig jaar nee gezegd tegen dit voorstel en zullen dat nu weer doen. Ook kan VVD Westland niet akkoord gaan met de extra lastenverzwaring voor burgers door steeds maar de OZB met meer dan het inflatiepercentage te verhogen en als melkkoe te gebruiken om extra geld te genereren.
Dan nu de bespreking van de begroting 2007.
programma 1 Burger en bestuur.
In 2004 werd in Westland het kernenbeleid ingevoerd. 5 kernconsulenten gingen enthousiast aan het werk en gaven hun nieuwe functie zo goed mogelijk invulling. Hoewel de gemeenteraad weinig terugkoppeling kreeg over hun functioneren heeft VVD Westland de stellige indruk dat zij erg worden gewaardeerd. Navraag hiernaar bij betrokken instanties bevestigt dat beeld. Toch stelt dit college voor, ondersteund door de collegepartijen in het coalitieakkoord, om de functie van kernconsulent te laten vervallen. Argument is, dat burgers en verenigingen inmiddels hun weg naar het gemeentehuis kennen en daarmee de taak van de kernconsulent overbodig is geworden en kan worden overgenomen door ambtenaren. VVD Westland is het hiermee oneens en pleit ervoor om de kernconsulenten te laten blijven. Zij hebben nog steeds een signaalfunctie die de afstand tussen burger en gemeente verkleint. De schakel tussen burger en organisaties met de gemeente wordt twee jaar na invoering weer weggehaald en vergroot.
Een ander punt bij dit programma is de regelgeving. Reeds vorig jaar gaven wij aan, voorstander te zijn van afschaffing van de Welstandscommissie. Dit kon niet op steun binnen de gemeenteraad rekenen. Wij staan hier nog steeds achter. Het college wil wel wat doen op dit punt maar omschrijft dit, zoals vele malen in de begroting voorkomt, heel vrijblijvend. In dit geval wil het college het welstandsbeleid herijken. U begrijpt voor ons is dit onvoldoende. Verder zal landelijk de omgevingsvergunning worden ingevoerd. Dit moet eveneens leiden tot verminderde regelgeving. Verdere invulling aan deregulering van lokale regels geeft dit college niet.
Wij doen u de volgende suggestie waarop wij graag een reactie krijgen. Ga punt voor punt de APV door. Wij garanderen u dat hier heel veel overbodige regels in staan en bovendien ook vergunningen die jaarlijks moeten worden aangevraagd, maar evengoed kunnen worden herzien als verandering optreedt. Bijvoorbeeld de terrasvergunning. Voor een terras moet een horecaondernemer ieder jaar weer een vergunning aanvragen. Onzin. Dit zou een doorlopende vergunning moeten zijn totdat een verandering optreedt. Zo zijn er vele voorbeelden te vinden waarbij de gemeente veel klantvriendelijker kan opereren.
Programma 2 Veiligheid, handhaving en brandweerzorg.
Ten aanzien van de kwaliteitskringen moeten wij, evenals bij de kernconsulenten constateren dat hier geen terugkoppeling plaatsvindt naar de raad. Wij vinden het belangrijk te weten wat hier wordt besproken en vragen het college wanneer terugkoppeling plaatsvindt.
Een overgroot gedeelte van de Westlandse jeugd gedraagt zich prima, echter een heel klein deel weet niet hoe dat moet. Het college geeft aan met name in Honselersdijk , Wateringen en ook in Monster overlast te gaan aanpakken. VVD Westland huldigt een ander standpunt: daar waar overlast is, moet dit worden aangepakt.
Brandweer Westland werkt met uitstekend materiaal. Dat hier een kwalitatief goed geschoold brandweerkorps bij hoort, onderschrijven wij. VVD Westland is groot voorstander van het huidige vrijwilligerskorps aangevuld met een paar beroepskrachten. Om deze vrijwilligers te behouden pleiten wij voor een mentaliteit van beide benen op de grond. Immers het werkgebied van onze brandweer is toch wezenlijk anders dan een compacte stad met veel hoogbouw waar evenveel inwoners wonen. Zorg dat de vrijwilligers met plezier en gevoel voor verantwoordelijkheid hun hobby uitoefenen. Laten we zuinig op ze zijn.
3 Economische structuur
Terecht wordt door het college de nadruk gelegd op belangenbehartiging in het kader van de Greenports, maar voor een sterke Greenport heb je ook voldoende tuinbouwareaal nodig. Tot nu toe ligt het accent op behoud van het huidige areaal. We moeten echter beseffen dat tuinbouw slechts een kleine grondgebruiker is binnen agrarisch Nederland, maar wel één met een zeer hoge toegevoegde waarde. Wij vinden dat in het kader van Greenport Nederland daarom juist moet worden gepleit voor een vergroting van het tuinbouwareaal voor de Greenports. Dit zou wat ons betreft een speerpunt moeten zijn.
Het college zegt werk te willen maken van de centrumplannen. Uitgesproken wordt dat in 2010 de plannen in ontwikkeling moeten zijn genomen. Dit vinden wij te ver weg. Wij willen concrete acties in 2007. Werk maken van centrumplannen kunnen wij overigens niet rijmen met het voornemen van het college om een investering van 950.000 euro in de randgebieden van het centrum van 's-Gravenzande van de investeringslijst te halen. Wellicht kan het college hierop reageren.
De fractie van de VVD is ook benieuwd naar de mega-uitgaansgelegenheid waar vorig jaar zoveel ophef over werd gemaakt door de fractie van de LPF. Hebben de ondernemers,die volgens de LPF fractie zo stonden te springen om hier een dergelijke gelegenheid op te zetten, zich al bij de gemeente gemeld? Immers realisatie bleek mogelijk, mits een ondernemer bereid was dit te exploiteren. Wij hebben sindsdien niets meer vernomen.
Programma 4 ruimtelijke ordening en volkshuisvesting.
Wat betreft de volkshuisvesting constateren wij dat 2005 en 2006 overgangsjaren zijn als het gaat om het werend beleid dat in Westland werd gevoerd. Eind van dit jaar zal een evaluatie plaatsvinden in Haaglanden waarbij wat ons betreft voorop moet staan dat wij moeten kunnen blijven bouwen voor onze eigen inwoners. Zowel starters, als ouderen en ook voor doorstromers.
Als wij in de pas gaan lopen met de huisvestingsverordening Haaglanden zal veel veranderen. Dan zal alleen de datum van inschrijving gelden en niet meer het puntensysteem. Onze markt wordt onder druk gezet doordat uit de andere Haaglandengemeenten ook mensen op onze woningmarkt instromen.
Een ander zorgpunt voor VVD Westland is dat uit de woningbouwmonitor 2006 blijkt dat 10% van het sociaal woningbezit (de strategische woonvoorraad) van de corporaties wordt ontrokken. Hiervoor komen nieuwe huizen in de plaats maar die zullen niet op het prijsniveau liggen van de goedkoopste huizen die nu worden gesloopt. Met name voor starters is dit vervelend maar ook andere groepen zullen hierdoor minder snel een woning naar wens vinden.
Nu staat een Westlandse woningzoekende gemiddeld 5 jaar en 9 maanden ingeschreven. Dit is te lang, daarom pleiten wij er voor zo snel mogelijk tot prestatieafspraken te komen met de woningcorporaties. Wat ons betreft is eind 2007 veel te laat.
Graag horen wij, met in ogenschouw nemend de bovenstaande punten, de visie van het college op de slagingskans van met name starters en senioren op de woningmarkt.
De woningbouwambitie uitgesproken in de Greenportvisie, verdeeld over nieuwbouwwijken, herstructurering en inbrei-locaties, staat op gespannen voet met de ambities die de gemeente heeft met de glastuinbouw. Wij vragen om een jaarlijkse toetsing naar vraag en aanbod en pleiten ervoor zoveel mogelijk woningen te realiseren op inbrei-locaties en zo min mogelijk glas verloren te laten gaan.
In het kader van waterbeheersing spreekt het college steeds over gestelde kaders in het Nationaal- en Regionaal bestuursakkoord Water. Hierin staan slechts algemene opgaven. Het college meldt niets over haar eigen ambitie. Welke faalkans op welke locatie accepteren we? Hoe lang nog maken we gebruik van een overstort? En naast bedreigingen biedt water ook kansen. Hoe willen we kwaliteit vormgeven. Bergen we ondergronds of realiseren we kwaliteit in open water. Kijken we alleen technisch naar water of ook naar de ecologie. Wij vragen naar de ambitie van dit college.
Programma 5 Bouwgrond ontwikkeling/exploitatie
De gemeente Westland kiest voor een actief grondbeleid. Hierbij kunnen strategische grondaankopen nuttig zijn. Maar tegelijk kunnen ook grote financiële risico's ontstaan. Daarom moet niet te snel worden gegrepen naar het instrument van grondverwerving. VVD Westland bepleit een zorgvuldige inzet van alle instrumenten die de gemeente voorhanden heeft om zijn publieke doelen te bereiken. De wet geeft gemeenten al een behoorlijk instrumentarium om gewenst geachte gebiedsontwikkelingen tot stand te brengen. Met de komende wet op de Ruimtelijke Ordening en de Grondexploitatiewet worden deze mogelijkheden alleen maar groter.
Tegen deze achtergrond is VVD Westland tegenstander van het vergroten van de mandaatruimte voor het college tot het doen van strategische aankopen. Wij vragen ons overigens ook af waarom bijvoorbeeld het perceel grond waar het asielzoekerscentrum in De Lier heeft gestaan nog niet is verkocht.
Programma 6 Verkeer en vervoer.
Het "3 in 1 plan" loopt reeds vele jaren. We kunnen nu zo ondertussen wel gaan praten over het "4 na elkaar plan". Van het uitgangspunt deze projecten tezamen en tegelijkertijd uit te voeren met Stadsgewest Rotterdam en de provincie komt weinig terecht. Dit terwijl de ene schakel niet zonder de andere kan. Hoewel de projecten allemaal in de begroting worden genoemd, vraagt VVD Westland van dit college meer concreet aan te geven welke inspanningen zij doet om toch zo snel mogelijk tot uitvoering te komen. Hier past ook een tijdsplanning van het college bij.
Over het fietspadenbeleid in Westland spreken wij onze zorg uit. Het verkeer- en vervoersplan voorziet in een samenhangend netwerk. Met alle bezuinigingen die dit college voorstelt wordt de burger niet gelukkiger. De fietser dreigt, ondanks de mooie woorden in de programmabegroting, het kind van de rekening te worden.
Programma 7 Educatie en kinderopvang.
VVD Westland spreekt wederom haar twijfels uit over de haalbaarheid van de bezuiniging op het zwemonderwijs. Vorig jaar stemden wij in omdat de toenmalige wethouder ons verzekerde dat deze bezuiniging haalbaar was. Naar nu blijkt een onjuiste aanname. Ook nu hebben we twijfels over de dekking van het zwemvangnet. Immers de kosten inclusief busvervoer en de bijdrage van het Rijk bedragen 194.900 euro en niet de 50.000 euro die is begroot. De wethouder trok in de commissie een bedrag van 150.100 euro af, maar dit betreft een compensatie die de zwembaden ontvangen vanwege het feit dat er minder wordt gehuurd door de gemeente omdat het zwemonderwijs is vervallen. Dit hoort dus niet afgetrokken te worden van de vangnetfunctie en hiermee wordt een gat in de begroting geschoten van 144.900 euro .Wij vragen het college hierover opheldering te geven.
Programma 8 Sociale zaken en maatschappelijke dienstverlening.
Het jeugd- en jongerenwerk is voor onze fractie veel te weinig concreet. Er wordt gestoeid met opeenvolgende rapporten maar wij willen nu eindelijk eens daadwerkelijk zien hoe het jeugd- en jongerenwerk wordt ingevuld. Wij zien hoe goed de resultaten zijn in de kernen De Lier en 's-Gravenzande , VVD Westland wil in elk van de 5 kernen een gelegenheid waar kinderen iedere dag terecht kunnen naar het voorbeeld van 's-Gravenzande. Wij vragen het college te bezien hoeveel geld dit gaat kosten. Overigens denken wij dat dit ook geld oplevert omdat minder kosten worden gemaakt door vermindering van vernielingen, minder inzet van de politie etc. Naar ons idee worden deze extra kosten heel snel weer terugverdiend.
Programma 9 Leefmilieu en volksgezondheid.
Het voorstel om enkele werven te sluiten roept bij ons veel vragen op. Wellicht kan dit een oplossing zijn om efficiënter te werken maar dan zal het college dit eerst moeten aantonen. Wij willen graag meer weten over de kapitaallasten en hoe sluiting kan leiden tot efficiëntere bedrijfsvoering. Immers naast de sluiting van werven staat ook, dat er aanpassingen zullen moeten komen bij de overblijvende werven om de grotere stroom aan te kunnen. Bovendien weten we niet of de werven worden losgekoppeld van de standplaats van gemeentewerken. Als dat het geval is, zullen ook extra kosten moeten worden gemaakt om bij alle kernen te komen. Graag ontvangen wij een verdere onderbouwing van het college zodat wij ons standpunt kunnen bepalen.
Programma 10 Cultuur, sport en recreatie
Vorig jaar besloot de gemeenteraad over de harmonisatie van de muziekverenigingen, de voetbalverenigingen en de kinderdagverblijven. Op onze vraag in de commissie hoe het staat met de overige harmonisatievoorstellen kregen wij het antwoord dat dit was gemandateerd aan het college. Ons was hier niets van bekend en ook navraag leverde op dat hier geen mandaat voor is afgegeven. De raad heeft nog geen invulling gegeven aan de haar via artikel 3 lid 2 en artikel 4 lid 1 van de subsidieverordening toekomende bevoegdheden.
Programma 11 Algemene middelen en onvoorzien
Het voorstel van het college om te komen tot reclamebelasting zit niet goed in elkaar. Het lijkt ons sowieso niet doenlijk, gelet op het stadium van voorbereiding, om het voor 2007 ingeboekte bedrag te realiseren. Daarnaast is het een inefficiënte belasting, met relatief hoge perceptiekosten. Zeker als er met vrijstellingen voor bepaalde categorieën bedrijven wordt gewerkt. Bij de behandeling van de voorjaarsnota hebben wij voorgesteld in plaats van de reclamebelasting, de OZB voor niet woningen verder te verhogen dan het inflatiepercentage. Hoewel de meicirculaire anders suggereert, is het niet zeker dat dit een structurele oplossing is. Het laatste woord hierover is echter nog niet gezegd. Het bestuurlijk overleg tussen kabinet en VNG over de zogenaamde escalatieladder is nog niet afgerond. Omdat het college in gebreke is gebleven met het uitwerken van een volwaardig voorstel, vinden wij dat in elk geval voor 2007 moet worden afgezien van reclamebelasting. Het college kan vervolgens nagaan of er alternatieve oplossingen zijn en ons in 2007 voorzien van een voldragen voorstel.
De verkoop van een aantal commerciële activiteiten van Westland Energie lijkt aanstaande. De vraag komt op ons af hoe, op een verstandige manier om te gaan met het te ontvangen geld. Bij de begrotingsbehandeling van 2006 heeft de VVD voorgesteld te komen tot een bestemmingsreserve Versterking Economische Structuur Westland. Hierin zouden de dividenden van Westland Energie moeten worden gestort. De middelen uit het fonds kunnen worden aangewend voor activiteiten waarmee de Westlandse economie structureel wordt versterkt. Nu komen we opnieuw met dit voorstel, met de bedoeling de opbrengst van Westland Energie in deze reserve te steken en vervolgens aan te wenden voor activiteiten gericht op het versterken van de Westandse economie. Hiervoor dienen wij een motie in.
VVD Westland heeft vele malen kenbaar gemaakt de lasten voor de burgers zo laag mogelijk te willen houden. Daarom verzetten wij ons tegen de verhoging van de OZB tot het drempelbedrag. Wij gaan slechts akkoord met de verhoging van het inflatiepercentage. Beter is het, door een scherpere prioriteitsstelling, de uitgaven van de gemeente verder te beteugelen of door toepassing van het profijtbeginsel de rekening daar neer te leggen waar ook geprofiteerd wordt van de gemeente.
Namens de fractie van VVD Westland
Carlieke van Staalduinen