Voorzitter,
Raad en college kunnen gezamenlijk terugkijken op enkele mooie resultaten:
- De 3D-operatie in Westland is een succes: alles binnen de eigen begroting, er geen zijn ongelukken gebeurd en er worden geen tekorten voorzien. Wel moet de raad voortdurend bewaken dat het belang van het kind niet ondergeschikt raakt aan financiën, dat is een principiële grens! Ook moet worden bewaakt dat na de samenvoeging van de verschillende budgetten de gelden bestemd zijn én blijven voor het sociaal domein, zoals overeengekomen in het bestuursakkoord. Over zorg dichtbij huis dienen we een motie in, ik kom hierop nog terug.
- Het zwembad Hoge Bomen blijft open.
- Er is een begin gemaakt met welstandsvrij bouwen.
- Er is een sluitende meerjarenbegroting; de schuldpositie is minder gestegen dan was voorzien;
- En is sprake van een trendbreuk wat de OZB betreft: er wordt met voorrang ingezet op verlaging zodra de financiële situatie van de gemeente dat toelaat.
Met deze resultaten zijn we bijzonder tevreden!
In de eerste schriftelijke termijn hebben wij al veel vragen gesteld die door het college zijn beantwoord. Er blijven enkele vragen over, die voor raad en burger van belang zijn en die ik aan het slot kort aan de orde zal stellen.
VVD Westland benadrukt drie punten, financiën en schuldpositie, de OZB en veiligheid, punten die ons Westlanders allen aangaan:
- De schuld die ontstaan is in de voorgaande jaren en door de aangegane verplichtingen en nieuwe investeringen nog is toegenomen. Dit laatste ter verbetering van de leefomgeving en het welbevinden van onze inwoners; immers, we moeten zorgen dat het over 10 en 20 jaar ook goed ondernemen, wonen en recreëren is in Westland!
- De OZB voor de huiseigenaren en bedrijven;
- Veiligheid om binnen de leefomgeving je optimaal veilig te voelen. Daar is in de eerste plaats de overheid voor en dat moet binnen de mogelijkheden van de overheid ook zo veel mogelijk worden versterkt. Maar Westlanders steken ook zelf de handen uit de mouwen.
Schuldenlast
De schuldenlast zien wij natuurlijk ook liever afnemen, maar een schuld die in vele jaren is opgebouwd kan niet in een jaar verdwijnen. Voor een substantiële vermindering van de schuld is minstens de hele raadsperiode nodig en gelukkig draait een VVD-wethouder aan de financiële knoppen! We zullen de voorstellen van het college nauwlettend toetsen en dringen er op aan bij raadsvoorstellen steeds te vermelden wat die financieel betekenen voor de schuldenlast.
Schuld op zich hoeft niet erg te zijn. Het gaat over investeringen en grondbezit. Met investeringen in wegen, maatschappelijke voorzieningen, recreatie wordt algemeen nut beoogd. De samenleving krijgt hier duidelijk wat voor terug. Voor het verwerven van grondposities zijn leningen aangegaan. Hoewel de gemeente de rente van deze geleende gelden nu kan betalen, kan dat in de toekomst anders zijn. En, kosten van de rente levert de Westlandse gemeenschap niets op. VVD Westland verzoekt het college nadrukkelijk om de schulden te verlagen door gronden van de hand te doen.
Tegelijkertijd zien we dat de schuldpositie van de gemeente minder is gestegen dan was voorzien. We constateren dan ook met genoegen dat door verstandig financieel beleid er een licht overschot te zien is van
€ 1,25 miljoen. Naar het oordeel van de VVD is het verstandig boekhouden om de situatie even aan te zien en dit bedrag als het ware aan alle burgers terug te geven, bij voorbeeld door het toe te voegen aan de algemene reserve.
OZB
In het bestuursakkoord is opgenomen dat zodra de financiële situatie van de gemeente verbetert met voorrang de OZB niet meer wordt verhoogd. We zien uit naar het moment dat dit plaatsvindt. Het is immers maatschappelijk noodzakelijk aan die onrechtvaardige vorm van belasting wat te doen. Het treft alleen huiseigenaren en bedrijven. Een andere manier van woonbelasting zou rechtvaardiger kunnen uitpakken. Een leven zonder OZB is dus wellicht mogelijk, maar vergt nog geduld.
De gunstige economische ontwikkeling heeft er, naast verstandig boekhouden, toe bijgedragen dat de gemeentefinanciën een licht positief beeld laten zien. We zouden er voor kunnen kiezen de OZB nu al in 2016 niet meer te verhogen, maar er hangen de gemeente nog financiële risico’s boven het hoofd. Dat heeft het college goed over het voetlicht gekregen. Toch blijft bij ons wat te wensen over. Het gaat om het volgende.
OZB is emotie! We zouden dan ook graag kunnen zeggen: de OZB stijgt niet meer, de schuld stijgt niet verder, de veiligheid stijgt juist wél! We zien hiervoor wat de OZB betreft voor 2016 dus nog geen mogelijkheden, maar wél voor 2017. Daarom doen we niet mee met de moties LPF en WV, hoe sympathiek ook.
Onze keuze is de volgende. Ervan uitgaande dat de economie blijft aantrekken, geven wij er de voorkeur aan om het college te verzoeken in 2017 de OZB niet meer te verhogen waardoor de totale woonlasten omlaag gaan. We dienen hiertoe een motie in.
Veiligheid
Cijfers laten zien dat landelijk daalt de overlast en criminaliteit. Ook in Westland is dat te merken. De overlast in de Esdoorn in Naaldwijk is gelukkig achter de rug. In Honselersdijk zijn ook stappen gezet die hoop geven op verbetering. VVD Westland heeft gevraagd om extra cameratoezicht in Wateringen en heeft grote waardering voor burgerinitiatieven op het gebied van verbetering van de veiligheid in je eigen wijk.
Het is wat VVD Westland betreft een goede zaak (en heel liberaal) om zelf bij te dragen aan het gevoel van veiligheid in je eigen woonomgeving. De WhatsApp-groepen zijn door ons vanaf het begin dan ook verwelkomd. Ze blijken effectief te zijn. Inmiddels ligt er een onderzoek van de Universiteit Tilburg, waaruit blijkt dat de deelname van mensen aan WhatsApp-groepen in hun wijk leidt tot een flinke daling van het aantal inbraken. Het plaatsen van speciale borden schrikt de potentiële inbreker ook zeker af. Wij hebben hiervoor een motie ingediend.
Verkeersveiligheid staat ook hoog op onze agenda: zo hebben we de ‘Victor Veilig actie’ daadwerkelijk gesteund en is de verkeersveiligheid in Monster bij de Zeester op initiatief van de VVD verbeterd met het plaatsen van waarschuwingslichten. Ook hebben we het college gevraagd de situatie bij de PWA School in
’s-Gravenzande kritisch onder de loep te nemen, ter bevordering van de veiligheid van fietsers, voetgangers en natuurlijk scholieren.
De positie van de Raad
De Raad zelf moet niet worden vergeten. Een belangrijk instrument bij de controlerende taak is de Rekenkamercommissie. Deze vat zijn taken serieus op en zorgt in overleg met raad en bevolking voor onderzoeken die er toe doen. Het bijbehorende budget is echter niet toereikend voor de noodzakelijke onderzoeken, qua aantal. Op de kwaliteit wordt niet beknibbeld, maar dat leidt ertoe dat slechts 1 groot onderzoek gedaan kan worden en een kleiner, vaak vervolgonderzoek. Dan is het budget waaruit ook de externe leden bekostigd moeten worden, op. Wij hebben op dit punt een motie ingediend.
De VVD verwacht veel van de verbetering van raadsvoorstellen, niet alleen qua vorm maar vooral qua inhoud. We willen alternatieven en afwegingen weten zodat we als raad een keuze kunnen maken. Tekenen bij het kruisje verhindert ons als raadslid ons kritische werk te doen. Net als de bijdrage van onze rekenkamer draagt een solide politieke afweging bij aan de kwaliteit van de besluitvorming.
Wat willen we daarnaast nog van het college?
Infrastructuur
De wegen van Westland blijven ondanks alle ingezette verbeteringen een voortdurende bron van zorg, terwijl het wegvervoer van groot economisch belang is. Daarin zal de verbinding met de provincie optimaal moeten zijn.
Zorg dichtbij huis
Een van de kernpunten van de decentralisaties is dat zorg dichtbij huis moet plaats vinden. Sinds de sluiting van het Medisch Kinderdagverblijf in Naaldwijk anderhalf jaar geleden, kunnen kinderen in de leeftijd van 0-4 jaar met ontwikkelingsproblemen niet meer in de gemeente terecht. Voor ouders is het ondoenlijk om met hun peuter/kleuter meerdere dagen per week naar bijvoorbeeld Voorburg of Delft te gaan. Deze kinderen moeten zo dicht mogelijk bij huis, in Westland, op een goede manier worden opgevangen en begeleid. Daartoe dienden wij een motie in.
Positionering van Westland
Westland in Europa promoten is voor ons allen van belang. Dat moet dan ook professioneel worden aangepakt. Wij gaven al eerder aan niets te zien in de versnipperde aanpak van college en ambtenaren in het kader van lobbywerk. Public affairs is een vak. Dat kan het best in één professionele hand worden gelegd. Dat is niet alleen sterker, maar vooral effectiever. Zulke kennis kan ook worden ingehuurd. Het hiervoor gereserveerde bedrag moet verstandig worden ingezet.
Daarnaast is in de begroting een bedrag opgenomen voor de verbetering van het vestigingsklimaat van in totaal ruim 2 miljoen tot en met 2019. VVD Westland ondersteunt dit, maar wil graag een uitgewerkt plan van aanpak zien en een verantwoording: wat zijn de verwachte opbrengsten van dit beleid? Kan het college aangeven op welke termijn we dit tegemoet kunnen zien?
Voorzitter, ik sluit af.
Ik herhaal onze dank aan de ambtenaren, we prijzen hun inzet!
We kijken voorzichtig positief en met vertrouwen naar de toekomst. Maar we zullen de vinger aan de pols houden, dat is de VVD wel toevertrouwd. We willen immers een gemeente zijn waarin je zorgt voor jezelf, geeft om een ander en krijgt wat je verdient!